Bong gân ngón tay được hiểu như thế nào?
Bong gân ngón tay là tổn thương trong đó dây chằng ở ngón tay bị kéo căng hoặc rách. Dây chằng là những dãy mô xơ dai kết nối các xương lại với nhau. Ngón tay và ngón tay cái có thể bị bong gân khi chúng bị bẻ cong theo hướng bất thường, thường gặp lúc bàn tay dang ra khi ngã.
| Bong gân ngón tay |
Tại sao bị bong gân ngón tay
Nguyên nhân gây ra bong gân ngón tay có thể là do các tai nạn trong thể thao như khi bóng chạm tay trong trò chơi bóng hoặc gậy bẻ cong ngón tay một cách mạnh bạo. Ngã mạnh cũng có thể gây ra bong gân. Những người đã từng bị chấn thương ngón tay, tay kém linh hoạt hay thiết bị bảo vệ không vừa hoặc không đủ an toàn có thể có nhiều khả năng bị bong gân hơn.
Bong gân do hoạt động đột ngột gây ra làm xoắn hoặc làm rách dây chằng. Điều này có thể xảy ra, ví dụ, khi một quả bóng chạm đầu ngón tay của bạn hoặc nếu bạn ngã đè vào ngón tay của bạn.
Thiếu luyện tập: làm cơ bạn yếu hơn và dễ bong gân hơn.
Mệt mỏi: cơ bị mệt sẽ kém hơn trong việc nâng đỡ khớp. Khi bị mệt, bạn cũng không thể vận sức được, gây tăng gánh nặng cho khớp hoặc làm cơ duỗi quá mức, dẫn đến bong gân.
Khởi động chưa đúng mức: khởi động không đúng cách trước khi vận động nặng sẽ làm các cơ giữ chặt, giảm tầm vận động của khớp, làm cho cơ bị bó chặt hơn và dễ dàng xảy ra chấn thương hay rách đứt dây chằng cũng như xương khớp
Điều kiện môi trường: mặt trượt trơn hay không bằng phẳng có thể làm cho bạn dễ bị chấn thương.
Dùng dụng cụ thiết bị không tốt: những giày tập hoặc các dụng cụ thể thao chất lượng kém khác có thể gây bong gân cho bạn.
Bong gân ngón tay hay gặp ở những người nào?
Bong gân ngón tay có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Bong gân thường xảy ra ở những người chơi các môn thể thao như bóng đá, bóng rổ, bóng ném và các trò chơi liên quan đến thanh hoặc vợt như cầu lông, quần vợt…
Nhận biết bong gân qua một số dấu hiệu sau đây:
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Đau
- Sưng và bầm tím
- Khó sử dụng hoặc di chuyển ngón tay đó
Các triệu chứng của bong gân ngón tay bao gồm đau ở các khớp ở ngón tay, đau khi bẻ các ngón tay, sưng khớp, đau, và vận động ngón tay bị hạn chế. Có thể cảm giác rách hoặc nghe tiếng crack bên trong các ngón tay. Chấn thương nghiêm trọng hay rách dây chằng có thể khiến cho bị yếu ngón tay và không thể cầm nắm được.
Có thể có các triệu chứng và dấu hiệu khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Lúc nào nên đi thăm khám bác sỹ?
Nếu bạn có các triệu chứng như trên hoặc gặp phải các chấn thương ở tay khi chơi thể thao, hay có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.
Phương pháp xử lý điều trị
Để giúp bớt sưng và giúp giảm đau trong một vài ngày đầu sau khi bị chấn thương:
Buộc một gói đá, gel hoặc một gói rau củ đông lạnh trong một túi vải quanh vùng bị chấn thương của bạn 3 đến 4 giờ một lần, mỗi lần tối đa 20 phút.
Giữ ngón tay của bạn thẳng bằng cách đặt bàn tay của bạn trên một cái gối khi bạn ngồi hoặc nằm xuống.
Uống các thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen, ibuprofen hoặc naproxen. Đọc nhãn và dùng thuốc theo hướng dẫn. Trừ khi được nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn khuyến nghị, bạn không nên uống những thuốc này quá 10 ngày.
Những thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAID), như ibuprofen, naproxen và aspirin, có thể gây chảy máu dạ dày và các vấn đề khác. Những nguy cơ này tăng theo độ tuổi. Bôi gel NSAID trên da của bạn có thể làm giảm đau, ít tác dụng phụ hơn thuốc dùng bằng đường uống. Hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn xem liệu toa thuốc có phù hợp với bạn không.
Acetaminophen có thể gây tổn thương gan hoặc các vấn đề khác. Trừ khi được nhà cung cấp dịch vụ khuyến nghị, không uống nhiều hơn 3000 miligram (mg) trong 24 giờ. Để đảm bảo rằng bạn không uống quá nhiều, hãy kiểm tra các loại thuốc khác mà bạn uống để xem liệu các loại thuốc đó có chứa acetaminophen không. Hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ nếu bạn cần tránh uống rượu khi dùng thuốc này.
Bạn sẽ cần thay đổi hoặc dừng các hoạt động làm bạn thấy đau cho đến khi dây chằng của bạn bình phục.
Bạn có thể cần nẹp ngón tay hoặc băng ngón tay bị thương vào ngón tay bên cạnh nó (“bạn bè đùm bọc”) trong vài tuần sau khi bị thương.
Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể khuyến nghị các bài tập giãn và duỗi cơ để giúp bạn lành lại. Điều quan trọng là luyện các bài tập này theo chỉ dẫn để tránh bị căng cứng và yếu. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ có thể trở lại hoạt động của bạn miễn là bạn đeo thanh nẹp hoặc băng các ngón tay của bạn lại.
Chỗ đau thường sẽ khá hơn trong vòng vài tuần tự chăm sóc, nhưng một số chấn thương có thể cần vài tháng hoặc lâu hơn để lành lại. Việc tuân thủ tất cả các hướng dẫn của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn là rất quan trọng.
Tuân thủ các hướng dẫn của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn, bao gồm tất cả các bài tập được khuyến nghị bởi nhà cung cấp của bạn. Hỏi nhà cung cấp của bạn:
Để hỗ trợ các ngón tay bị bong gân, bác sĩ có thể dung nẹp để băng ngón tay đó cùng các ngón tay khác. Tuy nhiên, nẹp có thể làm cho ngón tay cứng lại do bất động quá lâu.
Bong gân ngón tay cái (nhất là ngón cái của vận động viên) có thể cần cố định lâu hơn, đặc biệt là nếu một dây chằng có thể đã bị rách, đôi khi phải phẫu thuật để làm liền vết thương. Ngón tay bị bong gân kèm theo trật khớp hay gãy xương có thể bị sưng phồng lên và làm giảm khả năng di chuyển và sức mạnh trong vài tuần hoặc thậm chí hàng tháng. Nhưng nếu chỉ bị bong gân, các triệu chứng có thể biến mất trong 1-3 tuần.
Quay trở lại hoạt động quá sớm có thể làm cho chấn thương nặng thêm và dẫn đến tổn thương vĩnh viễn.
Các bài tập như đè ép bóng, và duỗi ngón tay có thể giúp ngón tay mạnh hơn trong thời gian chữa bệnh. Vật lý trị liệu có thể giúp các khớp cứng di chuyển tốt hơn.
Cách thức và thời gian bạn sẽ biết kết quả xét nghiệm
Thời gian để hồi phục
Nếu có những hoạt động bạn nên tránh và thời điểm bạn có thể trở lại các hoạt động bình thường
Cách tự chăm sóc bản thân tại nhà
Những triệu chứng hoặc vấn đề bạn nên theo dõi và những việc cần làm nếu bạn mắc phải các triệu chứng hoặc vấn đề đó
Đảm bảo rằng bạn biết khi nào bạn nên quay lại để kiểm tra. Giữ tất cả các cuộc hẹn thăm khám hoặc xét nghiệm của nhà cung cấp.
Khi bị bong gân có thể áp dụng một vài mẹo nhỏ sau đây:
– Thái hành khô và bọc lại trong một miếng gạc, sau đó đắp lên vùng bị bong gân.
– Tạo dung dịch bột nhão từ lá chanh và bơ, đắp trực tiếp lên vùng bị đau.
– Trộn một thìa dầu quả hạnh và một thìa dầu tỏi, bôi lên vết thương.
– Trộn 1 thìa bột lá chanh với 1 thìa mật ong, đắp lên vùng bị bong gân.
– Hơ nóng lá bắp cải, nhưng nhớ đó là những lá già ở bên ngoài, sau đó nhanh chóng dùng dây buộc xung quanh vết thương.
Để đề phòng bong gân, nên mang bao khớp gối, bao cổ chân trong hoạt động thể thao. Bình thường, nên thực hiện các bài tập làm tăng trương lực các cơ quanh khớp cổ chân, khớp gối.
Lưu ý:
– Những cách làm trên chỉ áp dụng với những trường hợp bị bong gân nhẹ, dây chằng chỉ bị giãn hoặc bị đứt không hoàn toàn, chấn thương chỉ gây ra những rối loạn sinh lý, khớp vẫn vững chứ không bị lỏng lẻo.
– Còn đối với những trường hợp bong gân nặng, làm dây chằng khớp bị đứt hoàn toàn hoặc bị bong điểm bám làm cho khớp lỏng lẻo kéo theo nhiều biến chứng, không được tự ý chữa trị mà hãy chuyển ngay tới các cơ sở y tế.
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những phương pháp nào dùng để chẩn đoán bong gân ngón tay?
Các bác sĩ chẩn đoán bằng cách kiểm tra các ngón tay và có thể chụp X-quang để đảm bảo rằng xương không bị gãy. Chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể giúp chẩn đoán chấn thương dây chằng bên.
Phòng ngừa bong gân ngón tay bằng cách nào?
Những thói quen sau có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bong gân ngón tay:
Các bài tập khởi động và giãn cơ trước khi vận động có thể giúp ngăn ngừạ chấn thương. Tuân thủ các quy tắc an toàn và sử dụng bất kỳ thiết bị bảo vệ nào được khuyến nghị cho công việc hoặc môn thể thao của bạn.
Cần phải sử dụng nước đá và nâng cao tay để giúp cho ngón tay bớt sưng;
Tập các bài tập (ép bóng hay duỗi ngón tay, tập vận động thụ động) để giúp ngón tay của bạn mạnh mẽ hơn trong thời gian chữa bệnh;
Học và áp dụng kỹ thuật, sử dụng trang thiết bị thể thao đúng cách;
Sử dụng dụng cụ hỗ trợ, như băng quấn, để bảo vệ dây chằng đang hồi phục, đặc biệt là khi phải trở lại hoạt động sớm.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Dùng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ;
Tóm lại:
Bong gân ngón tay do dây chằng nối các xương trên các ngón tay bị giãn hoặc bị đứt.
Thay đổi hoặc ngừng làm các hoạt động gây đau cho đến khi lành bong gân.
Bong gân ngón tay có thể được điều trị bằng cách gõ nhẹ ngón tay, chườm đá, luyện tập và dùng thuốc.