Khi bắt đầu chơi cá cảnh thủy sinh chắc bạn sẽ nghe nhắc đến máy sủi oxy. Có thể bạn muốn tìm hiểu xem nó là gì và có cần trang bị một máy cho bể cá của mình hay không. Bài này mình sẽ phân tích chi tiết về loại máy này để các bạn có cái nhìn đúng nhất.
Máy sủi oxy là gì?
Máy sủi oxy còn có nhiều tên gọi khác như máy oxy, máy sục khí oxy, máy tạo oxy, máy thổi khí oxy, máy bơm khí oxy cho hồ cá. Đây là loại máy bơm thổi khí thường được sử dụng trong bể cá cảnh nói chung hoặc bể thủy sinh nói riêng, với bể cá loại nhỏ (bình, chậu) có thể không cần sử dụng. Máy sủi có tác dụng tăng cường khí oxy trong nước bằng cách thổi không khí vào trong môi trường nước và tạo các dòng chảy nhân tạo, khi đó không khí chứa oxy sẽ được hòa tan vào nước giúp động vật thủy sinh trong bể hô hấp khỏe mạnh.
Bất kỳ loài động vật nào khi sống trong nước đều phải hô hấp. Đặc biệt đối với các loại cá cảnh,
tép cảnh sống trong môi trường nuôi nhốt chật hẹp, lượng oxy hòa tan trong nước thấp dẫn đến cá thiếu oxy và ngoi lên mặt nước đớp liên tục. Cá có thể chết hàng loạt nếu lượng oxy trong nước quá thấp. Vì thế cần máy oxy để tăng lượng oxy trong bể.
Các nguyên nhân làm thiếu oxy trong bể
- Do kích thước bể cá của bạn nhỏ đặc biệt là các loại bể cá mini
- Nhiệt độ nước cao dẫn đến lượng oxy trong nước giảm
- Mật độ cá nuôi và thủy sinh vật trong bể quá nhiều
- Không có hệ thống tạo oxy cho bể cá
Để tạo oxy hòa tan đầy đủ cho bể cá bạn cần phải sử dụng các loại máy sủi khí cho bể cá hoặc sử dụng các loại máy bơm lọc nước kết hợp với máy sủi khí.
Có nhiều máy với nhiều nấc thang công suất khác nhau, từ công suất nhỏ 3W đến hơn 1000W. Có loại êm và loại chạy thì phát tiếng ồn. Tùy vào kích thước bể và điều kiện kinh tế các bạn có thể lựa chọn các loại máy khác nhau.
Các loại máy sủi oxy
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại máy sủi oxy. Từ máy sủi oxy mini đến loại có công suất lớn, từ loại máy sủi oxy giá rẻ đến giá cao ngất tùy thuộc vào loại máy và hoạt động có êm, tạo tiếng ồn lớn hay nhỏ, độ bền của máy cao hay thấp, do hãng nào sản xuất. Đa số chạy bằng điện nhưng có một số máy sủi oxy chạy bằng pin, loại có đèn và loại không đèn, kích thước trọng lượng cũng khác nhau. Nếu hồ cá bạn nhỏ thì có thể chọn loại 1 vòi, còn rộng và kích thước lớn có thể chọn loại sủi oxy 2 vòi.
|
| Một loại máy sủi oxy trên thị trường |
Cách lựa chọn máy sủi oxy phù hợp
Khi chọn máy oxy chúng ta không cần quan tâm lắm về giá thành vì dưới 200k bạn đã có thể mua được một máy. Thông thường chúng ta chọn máy dựa vào đặc tính của chúng, hoạt động có êm không, sử dụng có bền không.
Một số dòng máy sủi oxy phổ biến:
- Sobo
- Atman
- Vipsun Fish
- Gex
- MJ
- Boss
- Hailea
Tiếng ồn ở bể cá và cách khắc phục
Ta có thể đặt một bể cá trong phòng ngủ hay phòng làm việc mà không bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn do các thiết bị gây ra. Áp dụng các cách khắc phục tiếng ồn dựa vào nguyên nhân gây ồn của các thiết bị. Tiếng ồn thường phát ra từ máy sủi oxy, máy lọc hay từ nước chảy xuống bể.
|
| Tiếng ồn xuất hiện từ các loại máy móc và nước chảy trong bể |
Tiếng ồn từ máy sủi
– Với máy sủi oxy thì tiếng ồn phát ra thứ nhất là do máy, đặc trưng tiếng ồn là ù ù. Vậy để giải quyết tiếng ù ù thì ta làm như sau:
+ Mua 1 miếng cỏ bằng nhựa ngoài cửa hàng cá cảnh, đặt máy sủi oxy lên miếng cỏ nhựa hoặc tốt hơn nữa thì đặt miếng cỏ nhựa trong một hộp nhựa đủ rộng bằng miếng nhựa. Nếu miếng cỏ nhựa to hơn thì cắt nhỏ đi sao cho bằng lòng hộp nhựa, hộp nhựa dùng tô vít hơ nóng dùi 2 lỗ, một lỗ cho dây sủi và một lỗ cho đường dây điện của máy sủi đi qua. Lỗ khoan làm sao cho vừa đủ đường kính bằng đường kính của dây sủi và dây điện của máy sủi.
+ Đặt máy sủi lên miếng cỏ trong hộp nhựa, lắp dây sủi oxy và nguồn điện, đóng nắp hộp nhựa lại và đặt vào trong hộc tủ nếu bể cá của bạn có chân là tủ gỗ, đóng cửa hộc tủ lại. Như vậy tiếng ồn của máy sủi sẽ giảm đi còn lại khoảng 10% tiếng ồn.
Tiếng ồn từ quả sủi, thanh sủi
– Tiếng ồn phát ra từ quả sủi, thanh sủi, đặc trưng của tiếng ồn này là tiếng rào rào. Nguyên nhân gây ra tiếng rào rào là do ta đặt thanh sủi, quả sủi sát các cạnh và đáy của bể cá. Để làm mất hẳn tiếng rào rào này mà lượng oxy phun ra vẫn không thay đổi ta làm như sau:
+ Đường oxy từ máy sủi đến quả sủi, thanh sủi ta cắt đôi ra và nối vào đó một van điều chỉnh to nhỏ (Van này có hai loại mầu xanh và mầu trắng, loại mầu trắng tốt hơn. Giá thành khoảng 2.000 VND/cái, van này cũng mua ở các hàng bán cá cảnh).
+ Sau khi đấu nối xong, ta thả quả sủi, thanh sủi vào bể nhưng để cách các mặt kính thành bể khoảng 10 – 15 cm, mặt đáy cách khoảng 4 – 5 cm. Bật máy sủi và chỉnh lượng oxy phun ra từ van, bảo đảm 100% hết tiếng rào rào.
Có một lưu ý các bạn cần chú ý: Khi đặt máy sủi thì các nhà sản xuất thường khuyến cáo nên để máy sủi cao hơn mặt nước để đề phòng trường hợp khi mất điện nước sẽ không bị trào ngược trở lại máy sủi dẫn đến các hiện tượng nguy hiểm như hỏng máy sủi, chập điện và nước trong bể bị chảy hết ra ngoài. Các bạn không lo trường hợp khi ta đặt máy sủi dưới hộc tủ, nghĩa là máy sủi thấp hơn mặt nước bể cá. Để nước không bị chảy ra ngoài thì dây oxy từ máy sủi đến quả sủi, thanh sủi các bạn cứ cho dài dài thoải mái. Tại sao lại như vậy? Vì khi đó lượng không khí trong dây oxy sẽ nhiều, nếu như mất điện thì áp lực nước ở trong bể cá nhỏ hơn áp lực không khí trong dây oxy nên nước sẽ không bị trào ngược trở lại trong trường hợp mất điện.
Tiếng ồn từ máy lọc
– Tiếng ồn phát ra từ máy bơm (máy lọc), đặc trưng là tiếng ù ù. Nguyên nhân là do khi máy hoạt động, lực quay tròn của tua-bin (hay động cơ) làm cho thân máy rung lên, lắc qua lắc lại trong khi đó máy chỉ được giữ bằng các núm cao su được “hít” vào mặt kính. Cách khắc phục như sau:
+ Ta bỏ cái giỏ chắn rác ra và thay vào đó bằng một đoạn ống nước. Đoạn ống nước này dài ngắn tùy theo các bạn nhưng phải được khía các cạnh ở dưới và cắm vào đường hút nước lên của máy lọc, và phải được tiếp giáp sát mặt kính đáy bể.
Vì sao máy bơm hết ồn? Do lúc này nó có 3 chân là 3 điểm tựa nên vũng hơn như kiềng 3 chân. Một chân là các núm cao su, một chân là ống nhựa đỡ cho máy khỏi bị tụt, một chân là đường nước bơm lên hộp lọc.
Tiếng ồn từ nước
– Tiếng ồn phát ra từ đường nước của hộp lọc chảy xuống bể, đặc trưng của tiếng ồn này là róc rách. Muốn hết tiếng róc rách ta khắc phục như sau:
+ Cho đường nước chảy xuống từ hộp lọc sát luôn mặt nước của bể cá, sẽ mất tiếng róc rách.
+ Cách nữa vừa hết róc rách mà lại còn làm cho bể sạch hơn là cho ống nước từ hộp chảy xuống gần đáy bể cá. Lúc này nước chảy xuống không có tiếng róc rách mà lại còn đẩy chất bẩn về phía máy lọc. Như vậy, bạn chẳng cần phải thay nước bể nữa mà chỉ cần thỉnh thoảng chế thêm nước vào bể và thỉnh thoảng giặt bông lọc.
Một số câu hỏi thường gặp
Máy sủi oxy và máy bơm lọc nước là giống hay khác nhau?
Câu trả lời là khác nhau. Máy sủi oxy có chức năng chuyên dụng là tạo oxy cho bể và không có bộ phận lọc nước. Máy bơm lọc nước thì vừa có thể tạo oxy vừa có thể lọc làm sạch nước trong bể. Khi dòng nước từ máy lọc quay trở lại bể thì đã có một lượng khí oxy nhất định được hòa tan vào nước nên khi dùng máy lọc nước có thể sử dụng kết hợp máy sủi oxy hoặc không. Tùy vào kích thước bể là lớn hay nhỏ và nhu cầu oxy của loài cá, tép.. trong bể để quyết định có nên kết hợp cả hai loại máy này hay không.
Có nên mua máy oxy cho bể cá cảnh, bể tép cảnh?
Câu trả lời là tùy thuộc vào bể cá nhà bạn kích thước như thế nào, mật độ nuôi và những loài nào được nuôi trong bể. Nếu mật độ nuôi dày thì tốt nhất là nên trang bị máy oxy vì nó không quá đắt. Nếu nuôi mật độ mỏng, các loài dễ nuôi và bể rộng thì không cần máy oxy cũng được. Xem thêm: cá cảnh dễ nuôi không cần máy sủi oxy.
Có nên cho máy sủi oxy, máy bơm lọc nước nghỉ?
Máy phải chạy liên tục để cung cấp khí oxy và duy trì môi trường sống ổn định cho động vật thủy sinh. Nếu bạn lo ngại máy chạy liên tục sẽ quá tải, thì có thể dùng 2 máy để thay nhau chạy sẽ khoẻ hơn.
Hy vọng những kinh nghiệm về máy sủi oxy và máy lọc nước này sẽ giúp bạn am hiểu hơn và lựa chọn cho mình một máy sủi oxy hợp lý nhất.
Sau đây là máy sủi oxy dành cho bể cá lớn, hồ nuôi cá ngoài trời hoặc trong nhà. Máy này còn dùng cho các cửa hàng cá cảnh hoặc những bạn có nhiều hồ muốn sử dụng một máy nhưng có nhiều vòi khác nhau để cung cấp oxy cho các hồ.
